Hollandalılar Neden Perde Kullanmaz?
Bir çok pencerede perde göremediğiniz hollanda evlerindeki bu alışkanlığın neden olduğunu biliyor musunuz?
Hollanda kültürü herkesin bildiği gibi açık fikirlidir. Kürtaj, uyuşturucu kullanımı, ötenazi, eşcinsellik ve fuhuş gibi, bir çok ülke için tartışmalı konular temel insan hakları olarak görülüyor. Red Light District'in pencerelerinde halkın gözü önünde oturan seks işçileri, alanın çoğu zaman meraklı turistler veya sarhoş insanlar için bir duraklama alanı olmasına rağmen, herhangi bir skandal veya ahlaksız davranışlar neredeyse hiç yaşanmıyor.
Ancak Hollanda'ya gelirseniz, Red Light District'ten daha çok şaşırtıcı bir şeyde insanların, ailelerin evlerinde perdesiz ve korumasız bir şekilde oturması olurdu. Özellikle ülkemizde 4'üncü 5'inci katta bulunan evlerinde dahi demir parmaklıklar, sıkı sıkıya kapatılmış perdeler görürüz. Fakat Hollanda'da giriş katlarda dahi demir parmaklık kullanım oranı neredeyse yüzde 0'dır. Bu evlerde perde kullanımıda çok çok azdır.
Hollandalılar Neden Perdeleri Sevmezler?
Cevap, din ve mitler arasında bir yerde yatıyor diyebiliriz. Din ya da dinsizlik, toplumun günlük yaşamı doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen önemli bir yönüdür. Hollanda'ya gelince, Kalvinizm (16. YY'da ortaya çıkan bir hristiyanlık mezhebi) Hollanda toplumunun zihniyetinin şekillenmesinde büyük rol oynadı ve hala oynamaya devam ediyor.
Bugün Hollandalıların çoğunluğu kendilerini ateist olarak görse de, Kalvinizm'in özellikleri ve ana prensipleri (sıkı çalışma, disiplin ve aşırı tutumluluk) hala genel zihniyeti büyük ölçüde etkiliyor.
Özet olarak, bir Kalvinizm inancı taşıyan kişi, inancını kendi ekonomik faaliyeti ve nefsine hakim olmasıyla ispat etmelidir. Katolik mezhebini (En fazla cemaate sahip hristiyan mezhebi - 1.2 milyar kişi) somutlaştıran materyalist lüksün bolluğu, herhangi bir tutumlu Kalvinist için apaçık bir çelişki ve yanlışdır.
Tarihsel olarak, tepedeki din adamları mali kazancın avantajlarından yararlandı, ancak her zaman kapalı kapılar ve - daha da önemlisi - kapalı perdeler arkasındaydı. Tersine, Hollanda halkının içine işlemiş Kalvinist zihniyet, saklayacak hiçbir şeyi olmayan ve buna bağlı olarak perdeleri açan, açık kapı politikasına odaklandı ve bu alışkanlık yüzyıllar boyu süre geldi.
Hollanda Perdeleri Hakkında Bir Teori Daha
Tabii ki, her zaman dolaşan birkaç kurgusal hikaye vardır. Popüler bir efsane, eskiden erkeklerin denizde eşlerinden uzakta çok zaman geçirmesi ile ilgilidir. Perdeleri açık bırakmak evde kocalarını bekleyen yalnız kadınların, eşleri uzaktayken herhangi bir aldatma / tecavüz olmadığını göstermenin bir yoluydu. Kapalı perdeler şüphe uyandırıyor, açık perdeler ise oluşabilecek zararlı dedikoduları uzak tutuyordu.
Mahalle Kültürü
Hollanda'da sadece perdesizlik nadir değildir, aynı zamanda pencereler genellikle daha büyüktür. Buda bir sokaktan yürürken adeta evin içinde olan biteni 1 saniyelik bir bakışla bile görmenize sebep olur. Bu bakış genelde istemsiz olur ama zamanla alışırsınız, hatta bazen evde yaşayanlarla göz göze gelip selamlaştığınız dahi olur.
Bu Hollandalılar için hiç yadırganmayan ve gayet normal karşılanan bir durumdur. Ayrıca mahallenizde yada sokağınızdaki evlerin neredeyse bütün rutinlerini öğrenirsiniz, ne zaman yemek yediklerini, akşam hangi kanalı izlediklerini. Komşuluk kültürü çok gelişmiş olmasada, herkesin samimi ve sıcak olduğundan kesinlikle emin olabiliyorsunuz. Özellikle Amsterdam'da sanki yaşadığınız sokak, içinde yaşadığınız kocaman bir ev ve pencereler ise o evin odalarına açılan kapılar gibi hissettiriyor bazen.
Kişisel Notlar
Kişisel olarak perdelerin olmadığı bir ülkede yaşamaktan şu sonucu çıkardım; Bu açık fikirli zihniyete katılmak güvenli. Kimseden saklayacak bir şeyinizin olmadığını anlamanız biraz vakit alıyor olsada, bu er yada geç olacaktır. Özellikle pijamalarınızla uzandığınız kanepede sizi gören yoldan geçenlerin, hiç bir şey yokmuş gibi tepki vermesi bu duruma karşı olan ön yargınızı zamanla yok edecektir.
Aslında bu durum sizi psikolojik olarak zamanla iş yerinde ve evde farklı insanlar olmaya çalışmaktanda kurtarıyor. Alkol tüketen biriyseniz bunu iş yerinde öğle arasında da yapabilirsiniz, akşam ailenizle otururkende. Farklı mekan ve durumlar arasında değişen kişiliğinizin tek bir noktada birleşiyor oluşu size huzur verecek ve zihinsel sağlığınıza büyük katkı sunacaktır.
Giriş katta, perdesiz yaşamak hakkında siz ne düşünüyorsunuz?